Diep verscholen in het rurale gebied, ruim tweehonderd kilometer onder de hoofdstad Harare en aan het eind van een welbekende ‘dust road’ zijn de projecten van Stichting Kukura te vinden. Bij het dorp Driefontein, wat oprichter Stijn Elbers ‘het echte Afrika’ noemt, helpt de stichting op diverse manieren de lokale bevolking aan zelfredzaamheid.
“We zijn in 2017 in Zimbabwe beland omdat mijn vrouw er als tropenarts aan de slag ging”, legt Stijn Elbers uit. “Ik werk zelf als online marketeer, dus kan mijn werk praktisch overal ter wereld uitvoeren. De enige voorwaarde is een goede internetverbinding, daar hebben we dus direct in geïnvesteerd.”
Bij het ziekenhuis waar zijn vrouw werkte lag een project dat door Zwitserse paters in de jaren ’50 van de vorige eeuw was opgezet. In het missiegebied verschenen onder andere werkplaatsen en landbouwmogelijkheden. Elbers: “Productie van mais, hout, metaal, een huishoudschool. Er waren mogelijkheden voor vrouwen. Heel interessant, de Zwitserse paters zijn inmiddels gepensioneerd en een aantal woont er nog steeds. Maar het project, overgedragen aan de lokale bevolking, was in de jaren ’80 blijven hangen. Het was vergane glorie. Goed draaiende werkplaatsen waren helaas vervallen, machines werden niet meer gebruikt of waren onbruikbaar geworden en alles wat eerder gefabriceerd werd is door de lokale economie ingestort.”
Het terrein werd de basis en de geboortegrond voor Stichting Kukura. Kukura betekent groei in het Shona en de initiatiefnemers (Stijn Elbers en zijn vrouw Dieke van der Windt) willen de bevolking op het platteland ondersteunen en stimuleren bij het opbouwen van een zelfstandig bestaan. Elbers: “Geen old school ontwikkelingswerk, maar op een moderne manier. Niet eenvoudigweg geven, maar zorgen dat de bevolking een zelfstandig bestaan opbouwt. Kijken wat de behoeftes zijn en daar waar je zit het verschil maken.”
Met dit gedachtegoed zijn sinds 2017 flink wat mooie projecten gerealiseerd. Om te beginnen is de metaalwerkplaats weer up en running. Elbers: “Hierin hebben we voor de lokale boeren irrigatiesystemen ontwikkeld, met lokale materialen. Zij kunnen door aanwezige waterbronnen nu hun eigen land eenvoudig irrigeren.”
Ook is een complete school gerenoveerd. “Die school heet Chaka Stead. De omstandigheden waren schrijnend: 150 kinderen opgehokt in een heel klein gebouw. Alle klassen zaten bij elkaar, inclusief de kleuters. Zij hadden ooit een eigen gebouwtje, maar dat is bijna ingestort en was niet meer veilig. Daar zijn we aan slag gegaan. In november 2020 is een prachtig gebouw opgeleverd en in gebruik genomen. Binnen één jaar hadden de kinderen van de bovenste klassen ruimte om te leren en naar school te gaan zonder dat ze last hebben van alle andere klassen. Het project is uniek omdat enerzijds de ouders meehielpen en daardoor veel betrokkenheid kregen bij het project, en anderzijds dat we de lokale werkplaatsen van Driefontein hielpen te groeien doordat zij de bouw van het gebouw en zonnepanelen op zich namen.”
Nadat de renovatie van de school bijna was afgerond, is er door de lokale projectorganisatie een verzoek gekomen tot het bouwen van een waterput op zonnepanelen. Ook dit heeft Stichting Kukura gerealiseerd. Er is nu een waterpomp met beschikbaar water voor de schoolkinderen rondom de school. Elbers: “Drinkwater, maar ook water voor de toiletten en natuurlijk met het oog op corona om de handen te kunnen wassen.”
Zo ging Stichting Kukura de afgelopen jaren van het ene project naar het volgende. Er worden trainingen gegeven. “Duurzame landbouw en life skills in combinatie met ondernemerschap. Dat past precies bij ons gedachtegoed van zelfredzaamheid. Ook is op het ziekenhuisterrein waar zwangere vrouwen tijdelijk verblijven een tuin aangelegd. Met trainingen worden de vrouwen geholpen om zelf duurzaam voedsel te verbouwen. Ook hier hebben we de verschillende werkplaatsen voor kunnen gebruiken.”
Elbers en zijn vrouw zijn inmiddels weer terug naar Nederland verhuisd: “Een enorme ervaring rijker. We hebben 3 jonge kinderen, de oudste sprak na verloop van tijd vloeiend Shona. In augustus 2020 zijn we terug naar Nederland gegaan.” En ook vanuit Nederland gaan de projecten door. “Het nieuwste project is het opzetten van een oogkamp, waardoor oogzorg dichter bij de lokale bevolking beschikbaar is. We zorgen ervoor dat de zorg bij de mensen komt. Dit doen we door goedgetrainde oogverpleegkundigen bij 21 lokale klinieken langs te laten gaan om de ogen van mensen na te kijken.”
Daarnaast laat Stichting Kukura negen entrepreneurs onder leiding van twee trainers een bedrijf starten. Elbers: “Ze krijgen daarvoor professionele training vooraf, maar worden ook begeleid tijdens het traject zelf. Na het indienen van een business plan zullen de starters, indien het plan levensvatbaar is, een lening krijgen van max. 500 euro van Kukura. We zullen alle deelnemers via blogs en vlogs volgen.”
Zo lukt het ook vanuit Nederland een steentje bij te dragen. “Mijn ervaring als online marketeer komt ook enorm van pas, onder andere bij fondsenwerving. Op een leuke, aansprekende manier kunnen we ook online laten zien wat we bereikt hebben en wat onze plannen zijn. Dat slaat ook hier aan. Zo heeft een school in Nijkerk geld ingezameld en een cheque van 23.000 euro uitgereikt. Dat werd dan weer verdubbeld door Wilde Ganzen.”
Voor meer informatie: www.kukura.nl